Net-billing - nowy sposób rozliczania dla prosumentów
1 kwietnia 2022 roku zaczął obowiązywać nowy model rozliczenia dla nowych prosumentów.
Do 30 czerwca trwa okres przejściowy, który umożliwia rozliczanie się w systemie opustów. Po 30 czerwca prosument automatycznie przechodzi do systemu net-billingowego.
Nie wszyscy jednak będą musieli przejść na nowy system rozliczeń.
Na czym polega net-billing?
Net-billing to nowy system rozliczania się z energii wprowadzanej do sieci elektroenergetycznej i energii elektrycznej pobranej z sieci elektroenergetycznej. Rozliczenie będzie oparte na wartości energii ustalonej według ceny giełdowej. Zasadniczą różnica pomiędzy nowym, a poprzednim systemem rozliczania się jest przeniesienie całości opłat na prosumenta. Opłaty dystrybucyjne oraz VAT będą płacone zgodnie z taryfą sprzedawcy. Konkludując prosument kupuje energię z opłatami taryfowymi, a sprzedaje bez opłat.
Założeniem nowego systemu jest rozliczanie wartościowe, nie barterowe. W efekcie tego prosument otrzymuje własne konto z depozytem prosumenckim, który odpowiada wartości wprowadzonej do sieci energii. Kwota będzie rozliczana na koncie przez 12 miesięcy od dnia przypisania jej jako depozyt. Z tego depozytu będą pobierane opłaty za pobraną energię. Co warte zapamiętania – niewykorzystane w okresie 12 miesięcy pieniądze, sprzedawca zwróci tylko do 20% wartości energii wprowadzonej do sieci w tym miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy rozliczenie nadpłaty. Zatem nie warto instalacji przewymiarowywać.
1. ceny sprzedaży energii elektrycznej z fotowoltaiki przez prosumenta, czyli średnią miesięczną stawkę z rynku Dnia Następnego, wyznaczoną przez Towarową Giełdę Energii
2. ceny zakupu energii elektrycznej z sieci, czyli obowiązującej w danym roku taryfy za energię elektryczną, na terenie operatora, na którym prosument ma zamontowaną instalację fotowoltaiczną.
Czym różni się net-billing od systemu opustów?
Aby zrozumieć różnicę pomiędzy dotychczasowym systemem opustów, a systemem net-billing należy przypomnieć sobie schemat działania systemu opustów.
W skrócie – w systemie opustów nadwyżkę niewykorzystanej energii oddawało się sieci dystrybucyjnej, w ciągu 12 miesięcy można było odebrać 70% lub 80% tej nadwyżki. Rozliczenie następowało w systemie rocznym. Zasady działania tego systemu rozliczeń są proste i przejrzyste.
System net-billing to rozliczenie wartościowe, opierające się na depozycie pieniężnym. Kwota na depozycie wynika z rozliczenia oddanej do sieci energii oraz energii odebranej. Kwota na depozycie naliczana jest na podstawie ceny rynkowej z Rynku Dnia Następnego oraz ceny zakupu energii elektrycznej z sieci.
Kogo obejmie nowy system net-billing?
Nowy system rozliczeń net-billing obejmuje prosumentów, którzy weszli bądź wejdą na rynek od 1 kwietnia 2022 roku.
Na nowy system rozliczeń będzie musiał przejść każdy prosument, który chce pozyskać dofinansowanie w ramach nowej edycji programu Mój Prąd – “Mój Prąd 4.0”.
Kto zachowa prawa do upustów?
Każdy kto dotychczas działał w systemie opustów oraz zdążył złożyć wniosek przed 31 marca, zachowuje swoje prawa do rozliczania się na tych zasadach przez 15 lat, zgodnie z dotychczasowymi ustaleniami. W przypadku tych prosumentów istnieje dobrowolność w przejściu na nowy system. Liczy się data wpłynięcia wniosku do OSD.
Program przewiduje wyjątek dla osób, które inwestują w fotowoltaikę w ramach tak zwanych projektów parasolowych. Projekty parasolowe to inwestycje z unijnym dofinansowaniem realizowane przez samorządy. Aby skorzystać z możliwości pozostania w systemie opustów należało do 31 marca 2022 roku zawrzeć umowę na zakup, montaż lub dofinansowanie mikroinstalacji z jednostka samorządu terytorialnego lub innym uprawnionym podmiotem, realizującym projekt parasolowy. W tym przypadku wniosek do OSD należy złożyć najpóźniej do 31 grudnia 2023 roku.
Poziom cen energii - jak będą się kształtować?
Zmiany w systemie rozliczeń wymusiły znalezienie sposobu wyceny energii.
Od 1 lipca 2022 roku do 30 czerwca 2024 roku nadwyżki energii, wprowadzane do sieci z instalacji fotowoltaicznych prosumentów, będą wyceniane po średniej cenie rynkowej energii elektrycznej z poprzedniego miesiąca kalendarzowego na Rynku Dnia Następnego , wyznaczoną prze Towarową Giełdę Energii.
Od 1 lipca 2024 roku system rozliczeniowy net-billing będzie opierał się na wartościach nadwyżek energii elektrycznej wyprodukowanej przez prosumentów z zastosowaniem taryf dynamicznych, według cen godzinowych oraz odrębnym rozliczaniu energii wprowadzonej do i pobranej z sieci elektroenergetycznej.
Cena sprzedaży prądu przez prosumenta będzie trudna do przewidzenia. Dla przykładu średnia cena z 2021 roku to około 401 zł/MWh, czyli dwa razy wyższa niż w roku 2020. Obserwowany gwałtowny wzrost cen energii, może spowodować, że system net-billing będzie atrakcyjniejszy od systemu opustów.
"Mój Prąd 4.0"
15 kwietnia 2022 roku uruchomiono koleją edycję programu “Mój Prąd”. w programu “Mój Prąd 4.0” sfinansować można inwestycje na nowe instalacje oraz inwestycje zwiększające poziom zużycia energii w miejscu jej wytworzenia.
Są to takie przedsięwzięcia jak:
- zakup oraz montaż mikroinstalacji fotowoltaicznych o mocy elektrycznej od 2 kW do 10 kW. Dofinansowaniu podlegają jedynie nowe instalacje, nie ma możliwości pozyskania środków na rozbudowę już istniejących instalacji,
- zakup oraz montaż magazynów ciepła wpływające na wzrost autokonsumpcji energii wytworzonej przez mikroinstalację fotowoltaiczną,
- zakup oraz montaż magazynów energii elektrycznej o pojemności co najmniej 2 kWh,
- zakup i montaż systemów zarządzania energią HEMS/EMS z zastrzeżeniem zakupu i montażu magazynu energii elektrycznej lub magazynu ciepła.
"Mój Prąd 4.0", a nowy system prosumencki net-billing?
Decyzja o rozszerzeniu programu Mój Prąd w 2022 roku wynikała wprost z przyjętej w grudniu 2021 roku nowelizacji ustawy o Odnawialnych Źródłach Energii. Prosumencka fotowoltaika w 2022 roku będzie się zdecydowanie różnić od tej, która funkcjonuje dzisiaj w ramach systemu opustów.
Zmiany obejmują zastąpienie net-meteringu, systemem sprzedaży nadwyżek prądu z fotowoltaiki, net-billingiem. Każdy kilowat prądu będzie wyceniany po średniej cenie z ostatniego miesiąca na Rynku Dnia Następnego. Opłaty dystrybucyjne będzie ponosił prosument. Zmiany obejmą inwestorów, którzy zgłoszą instalację po 01.04.2022 roku.
Przesłanką do zmian były straty, jakie ponoszą spółki energetyczne, pokrywając za prosumenta część opłat dystrybucyjnych. Drugą przesłanką są jednak problemy ze stabilnością sieci energetycznej – przestarzałe systemy przesyłowe nie radzą sobie ze wzrostami napięcia, wywołanymi rosnącą liczbą mikroinstalacji. Koniecznym było dostosowanie przepisów krajowych do unijnych dyrektyw regulujących rynek energii.
Ile zyska prosument w nowym systemie?
Często pojawiają się pytania dotyczące korzyści płynących z wdrożenia nowego systemu rozliczeń. Orientacyjne wyliczenia przedstawiło Ministerstwo Klimatu i Środowiska.
W porównaniu do gospodarstwa domowego, które nie posiada fotowoltaiki, prosument zaoszczędzi około 1500-1700 zł na rachunkach za energię. To zapewni o 50-60 proc. mniejsze opłaty za prąd. Szacunki uwzględniają prosumenta posiadającego instalację o mocy 4,5 kWp po przejściu na grupę taryfową G12, który skorzystał także z dotacji Mój Prąd i ulgi termomodernizacyjnej. Rachunki za prąd wówczas mogą oscylować na poziomie 300-500 zł rocznie.
Warto zaznaczyć, że fotowoltaika w dalszym ciągu będzie opłacalna. Energetyka prosumencka w Polsce rozwija się, czego przykładem jest wdrożenie nowego systemu rozliczeń, który może okazać się korzystniejszy ze względu na rosnące ceny energii.
Wydłużony czas zwrotu inwestycji w fotowoltaikę
W obecnym systemie opustów, znając wysokość taryf za energię, bardzo łatwo jest obliczyć prosty zwrot z inwestycji w fotowoltaikę. Niezależnie o jakiej porze dnia, roku, miesiąca prosument wprowadza energię do sieci, ona zawsze będzie miała taką samą wartość, pomniejszoną o 20 czy 30 proc. w zależności od tego, czy mamy do czynienia z instalacją poniżej, czy powyżej 10 kW. Znając więc ceny, po jakich jesteśmy w stanie odzyskiwać energię od naszego operatora, jesteśmy w stanie bardzo łatwo obliczyć prosty okres zwrotu takiej instalacji fotowoltaicznej. W przypadku cen ustalanych rynkowo nie jesteśmy w stanie oszacować dokładnej wartości naszego depozytu na dany dzień.
Doradztwo energetyczne
Warto już teraz zdecydować się na wstępną i niezobowiązującą konsultację z profesjonalnymi doradcami energetycznymi z Eprąd.pl i dowiedzieć się wszystkiego co niezbędne do założenia instalacji fotowoltaicznej. Doradztwo energetyczne pomoże w przeprowadzeniu audytu energetycznego, dzięki temu instalacja będzie dopasowana indywidualnie do potrzeb prosumenta. Warto zauważyć, że dobrze wykonany przez doradców audyt energetyczny pozwoli zobrazować zapotrzebowanie gospodarstwa domowego na energię oraz dostosować odpowiednią moc i rodzaj instalacji PV.
Masz pytania?
Napisz do nas korzystając z szybkiego formularza.